Ӗнер Шупашкар районӗнчи Карантай тата Толиккасси ялӗсен ҫывӑхӗнче типӗ курӑк ҫуннӑ. Ҫулӑма сӳнтернӗ хыҫҫӑн 41 ҫулти арҫын виллине тупнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ ку ӗҫ тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев иртет.
Ҫак арҫын ӳсӗр пулман-и? Следовательсен ҫакна та уҫӑмлатма тивӗ. Унӑн кӗлетки ҫинче пусмӑрласа вӗлернӗ йӗр пулман.
Палӑртса хӑвармалла: кӑҫал ҫуркунне Шупашкар тата Вӑрнар районӗсенче курӑк тата ҫӳп-ҫап ҫунтарнӑ чухне икӗ ҫын вилнӗ. Иккӗшӗ те – тивӗҫлӗ канурисем. Куславкка тата Ҫӗмӗрле районӗнчи икӗ ҫыннӑн вара ӳчӗ пиҫсе кайнӑ.
Ӗнер пирӗн республикӑра «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» VII литература конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Ку ӑмӑрту, Марина Карягина тележурналист, сӑвӑҫ тата поэт Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗ ҫулта пӗрре иртет. Ҫӗнтерӳҫӗсене Республикӑн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшне пухнӑ.
Литература конкурсне 34 автор 46 ӗҫ тӑратнӑ. Вӗсем 10 районпа 4 хуларан: Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Тӑвай районӗсенчен, Канаш, Ҫӗнӗ Шупашкар, Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенчен.
Конкурс проза, поэзи, драматурги номинацисемпе иртнӗ. Хайлавсене чӑвашла тата вырӑсла ҫырнӑ. 61 проценчӗ сӑвӑсемпе конкурса хутшӑннӑ, 30% — проза номинацире, 9% — драматурги енӗпе.
Конкурса Лидия Филиппова, Раиса Сарпи, Ольга Туркай, Марина Карягина, Дмитрий Суслин ҫыравҫӑсем тата ЧР Культура министерствин пай пуҫлӑхӗ Инна Ильина хакланӑ.
15-21 ҫулсенхисенчен «Проза» номинацире Йӗпреҫ районӗнчи Екатерина Кошелева «Сӗт хакӗ» хайлавпа, 22-30 ҫулсенхисенчен Вӑрнар районӗнчи
Ольга Австрийская (Иванова) «Чи ҫутӑ ӗмӗт» хайлавпа ҫӗнтернӗ. Вырӑслисенчен Шупашкарти
Дария Перевезенцева (15-21 ҫулсенчисем хушшинче) мала тухнӑ.
Чӑваш Енре куҫса ҫӳрекен ФАПсене ӗҫлеттерме тытӑнасшӑн. Патшалӑх закупкисен сайтӗнче вӗсене туянасси пирки пӗлтернӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, автобуссен е грузовиксен «Хӗрлӗ хӗрес» эмблема, «Медицина служби» тата «Фельдшерпа акушер пункчӗ» тесе ҫырни пулмалла.
Кунсӑр пуҫне куҫса ҫӳрекен ФАПсен гинекологи пуканӗ, электрокардиограф, аслисене тата 1 ҫул тултарман ачасене виҫмелли хатӗр, тонометр, наркӑмӑшлӑ тата вӑйлӑ витӗмлӗ эмелсене упрамалли сейф, дефибриллятор-монитор, экспресс-анализатор, санитари наҫилккисем, ӳпкене вентиляци тумалли аппарат пулмалла.
Кунашкал ФАПсене 16 пульницӑна парӗҫ: Пӑрачкав, Йӗпреҫ, Муркаш, Шупашкар, Улатӑр, Вӑрнар, Комсомольски, Элӗк, Патӑрьел, Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Тӑвай, Красноармейски районӗсенчи пульницӑсене.
Нумаях пулмасть Шупашкар районӗнче пурӑнакан 61 ҫулти хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суд пӑхса тухнӑ. Тивӗҫлӗ канурискере мӑнукне асӑрханмасӑр вӗлернӗшӗн айӑпланӑ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ҫак хӗрарӑм эрех юлашкине шывпа хутӑштарнӑ, унтан ятарлӑ типӗ сӗт ярса ача валли апат хатӗрленӗ. Ҫакна вӑл 3 уйӑхри мӑнукне ҫитернӗ. Хӗрарӑм ӳсӗр пулнӑран кӗленчере эрех пулнине асӑрхаман та.
Ҫитернӗ хыҫҫӑн вӑл ачана диван ҫине хунӑ, хӑй юнашар выртнӑ. Ӳсӗр хӗрарӑм ҫывӑрса кайнӑ, ним те туйман ахӑртнех – ачана хӑйӗн кӗлеткипе хупланӑ, пӗчӗкскерӗн сывлӑшӗ пӳлӗннӗ. Ҫавна май хӗрача вилнӗ.
Суд хӗрарӑм айӑплӑ тесе йышӑннӑ, ӑна тӗрмене 1 ҫуллӑха ӑсатнӑ.
Права илмесӗр руль умне ларни мӗнпе вӗҫленет? Ҫапла, чылай чухне инкекпе. Паян Канаш районӗнче авари пулнӑ, руль умӗнче ҫап-ҫамрӑк каччӑ ларнӑ. Унӑн водитель прави пулман, ҫапах вӑл ҫула тухма шикленмен.
Ирхине 4 сехет те 52 минутра «вунтӑваттӑмӗш» рулӗ умӗнче ларакан каччӑ «Энӗш» автоҫулпа пынӑ чухне атомобиле итлеттереймен – кювета чӑмнӑ.
Тӑвай районӗн каччи аварире вилмеллех суранланнӑ. Вӑл ҫавӑнтах сывлама пӑрахнӑ. Халӗ, ҪҪХПИ пӗлтернӗ тӑрӑх, авари тӗлӗшпе тӗрӗслев иртет.
Аса илтерер: 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Шупашкар районӗнчи Карачура ҫывӑхӗнче пулнӑ аваришӗн самосвал водительне айӑплани пирки пӗлтернӗччӗ.
Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял-Покровски ялӗнче ҫуралнӑ Владимир Семенов артист ыран, ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, юбилей каҫне йыхравлать. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче вӑл 1972 ҫултанпа тӑрӑшать.
Артист ӑсталӑхне Шупашкар районӗн ҫынни Ленинградри (халӗ Питӗрти) А.Н. Островский ячӗллӗ театр, музыка, кинематографи институтӗнче туптанӑ.
Ҫур ӗмӗре яхӑн театрта ӗҫлекенскер сӑнарсене ӗнентерӳллӗ калӑплать. Кӑра та ҫирӗп кӑмӑллӑ ҫын сӑнарӗ уйрӑмах ун валли тейӗн.
Владимир Семенов Чӑваш АССР халӑх артисчӗ тата Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ ятсене тивӗҫнӗ.
Юбилей каҫӗ 18 сехетре пуҫланӗ. Малтан артиста саламлӗҫ, кайран «Авланатӑп эпӗ, авланатӑп» спектакле кӑтартӗҫ. Унта Владимир Семенов Летяев рольне калӑплать.
«Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» конкурсӑн ҫӗнтерӳҫисене пӗлтерме вӑхӑт ҫитрӗ.
Тӑхӑр ҫынтан тӑракан жюри хӑйӗн ӗҫне вӗҫлесе 13 номинацире кам мала тухнисене палӑртса тухрӗ. Вӗсен ӗҫӗпе сире паллаштаратпӑр.
«Чӑваш вӑййисем» номинаци
1) «Ҫерем пӑсса вир акрӑм» — Муркаш районӗнчи Калайкасси шкулӗн 4-мӗш класс ачисем;
2) «Кӗтесле» — Тӑвай районӗнчи «Асамат кӗперӗ» ача пахчинчи 5 ҫулхи ачасем;
3) «Касримушкӑлла» — Муркаш районӗнчи «Колокольчик» ача пахчинчи 5–6 ҫулти ачасем.
«Чӑваш сӑввисем: шӑпӑрлансем» (Пӗчӗк ачасем) номинаци
1) Едифанова Мария (Патӑрьел районӗ, 6 ҫулта);
2) Аметова Анастасия (Муркаш районӗ, 3 ҫулта);
3) Матвеев Богдан (Муркаш районӗ, 5 ҫулта).
Ку ушкӑнрах «Чи пӗчӗкки — чи маттурри» вырӑна та палӑртнӑ — ҫак ят Йӗпреҫ районӗнчи Чӑваш Тимешӗнчи «Пучах» ача пахчине ҫӳрекен 2 ҫулти Ева Кудрявцева тивӗҫнӗ.
«Чӑваш сӑввисем: шӑпӑрлансем» (Пуҫламӑш шкул) номинаци
1) Мудрецов Алексей (Елчӗк районӗ, 6 ҫулта);
2) Николаева Анастасия (Каҫал районӗ, 10 ҫулта);
3) Алексеева Пинерпи (Ҫӗрпӳ районӗ, 6 ҫулта);
3) Волкова Анастасия (Вӑрнар районӗ, 12 ҫулта);
3) Антонова Елизавета (Йӗпреҫ районӗ, 7 ҫулта).
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра пӗр хӗрарӑм хӑйӗн килӗ ҫумӗнчи ҫӳп-ҫапа ҫунтарса ярас тенӗ те сарӑмсӑр вилнӗ.
Ку ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Тутаркасси ял тӑрӑхӗнче пулнӑ. 66 ҫулти хӗрарӑм пахча хыҫӗнчи ҫӳп-ҫапа ҫунтарнӑ. Ҫулӑм ялкӑшнӑ май ҫӑра тӗтӗм йӑсӑрланнӑ. Ватӑ хӗрарӑм ҫӳп-ҫап ҫунтарнӑ вӑхӑтрах вилнӗ. Унӑн виллине каҫхине тупнӑ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм сӗрӗмпе наркӑмӑшланса вилнӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатас тӗллевпе тӗрлӗ экспертиза ирттереҫҫӗ.
Пӗрисем хуҫасӑр йытӑсене шеллемелле, вӗсене хӳтӗлемелле тесе шухӑшланӑ чухне теприсене ҫак чӗрчунсем шар кӑтартаҫҫӗ. Килте усракан чӗрчунсене, сӑмах май каласан, самолетра багаж уйрӑмӗнче мар, пассажирсемпе пӗрле лартса ҫӳремелле тесе кастаракансем те пур.
Кӳкеҫре пурӑнакансем вара хуҫасӑр йытӑсем пирки вӗҫӗмех шавлаҫҫӗ. Асӑннӑ поселокӑн тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринчи пабликра кун пирки темиҫе те ҫырчӗҫ. Кӳкеҫ поселокӗн администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хуҫасӑр йытӑсене тытса та ҫӳренӗ.
Кӳкеҫре ӗнер каҫхи сакӑр сехет тӗлӗнче пӗр ҫамрӑка йытӑ ҫыртнӑ. Хайхи малтан ҫамрӑка йӗрлесе пынӑ иккен, каярах ҫӗре туртса антарнӑ, ҫыртнӑ. Юрать, ҫывӑхри автомойкӑра ӗҫлекенсем чупса пынӑ, каччӑна пулӑшнӑ.
Тӑвай районӗнче пурӑнакан 27 ҫулти арҫын трактор туянма палӑртнӑ. Ҫак тӗллевпе вӑл тӗнче тетелӗнче пӗлтерӳсем шыранӑ. Хӑйне килӗшекен транспорта тупсан кӑтартнӑ номерпе шӑнкӑравланӑ.
Телефона «посредник» тытнӑ. Хайхи ҫын укҫана ӑна тӳлемелли пирки каланӑ. Тӑвай районӗн арҫынӗ техникӑна хуҫи патӗнчех, Шупашкар районӗнче, пӑхнӑ. Сутуҫӑ патне вара «посредник» маларах туянакан ҫын килесси пирки шӑнкӑравласа пӗлтернӗ, клиент тупса панӑшӑн кӑштах процент ыйтнӑ.
Сутуҫӑпа туянакан хак пирки калаҫса татӑлнӑ. Тӑвай районӗн ҫынни укҫана «посредник» кӑтартнӑ счет ҫине куҫарнӑ. Анчах сутуҫӑ патне пӗр пус та ҫитмен.
Ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче улталаннӑ икӗ арҫын полицие кайса заявлени ҫырнӑ. Халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарасси пирки шутлаҫҫӗ.
+1.3 °C